درچهل و پنجمین جلسه کمیته کارشناسی شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی مطرح شد:گام های خراسان جنوبی برای ایجاد تعاونی محصولات استراتژیک|سهم دولت چگونه محقق می شود؟

خراسان جنوبی با داشتن خاک کویری محصولات بی‌نظیر کشاورزی دارد که انحصار تولید آن را کشاورزان این منطقه دارند. این استان تولید ۹۸ درصد عناب کشور، ۹۸ درصد زرشک کشور و جهان و تولید باکیفیت ترین زعفران ایران را دارد.

سه محصول استراتژیک خراسان جنوبی با وجود زحماتی که کشاورزان در تمام طول سال برای نگهداشت و رشد آنان در زمین‌های کویری می‌کشند اما ظرفیت های آنها برای توسعه استان مورد غفلت قرار گرفته است.

 مسئولان در سال جاری بهترین راهکار برای حل مشکلات کشاورزان، سرمایه گذاران و بازرگانان این محصولات را راه اندازی یک تعاونی بزرگ اعلام کردند که در سفر رئیس اتاق تعاون در اوایل سال جاری به تصویب رسید.

سرمایه اولیه این شرکت تعاونی ۱۰۰ میلیارد تومان مصوب شده که ۴۹ درصد آن سهم دولت و ۵۱ درصد سهم بخش خصوصی است  در این راستا نشست مشترک چهل و پنجمین جلسه کمیته کارشناسی شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی و هیأت موسس تعاونی کشاورزی محصولات استراتژیک استان در راستای تصمیم گیری برای راهکارهای تحقق سهم دولتی برگزار شد.

غلامحسین حسینی رئیس اتاق تعاون خراسان جنوبی در جلسه کمیته کارشناسی شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی،  با بیان اینکه جلسه آینده شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی ویژه تعاونی محصولات استراتژیک استان برگزار خواهد شد، اظهار کرد: این جلسه به منظور ارائه راهکارهای تحقق برای ایجاد سرمایه و نحوه تأمین منابع مالی بخش دولتی در این تعاونی است.

 وی با اشاره به اینکه سرمایه اولیه این تعاونی ۱۰۰ میلیارد تومان مصوب شده است، تصریح کرد: از این رقم ۴۹ درصد را بخش دولتی و ۵۱ درصد را بخش خصوصی باید تأمین کند.

حسینی گفت: منظور از سرمایه گذاری بخش دولتی استفاده از  ظرفیت صندوق‌های تابعه دولت است که به نوعی نیمه خصوصی و دولتی محسوب می‌شوند و اجازه سرمایه گذاری را دارند که یکی از صندوق‌هایی که می‌تواند در این بخش سرمایه گذاری نماید صندوق حمایت از توسعه سرمایه گذاری در بخش کشاورزی است.

وی با بیان اینکه محصولات استراتژیک یکی از محورهای توسعه استان است، ادامه داد: توسعه را باید از درون دید و اینکه همیشه به دنبال سرمایه گذار از خارج استان باشیم مناسب نیست.

پای لنگ خراسان جنوبی در سرمایه گذاری و اجرای طرح ها
رئیس اتاق تعاون خراسان جنوبی با اشاره به اینکه انواع ایده‌های سرمایه گذاری، اقتصادی، فرهنگی و… را در استان داریم، عنوان کرد: متأسفانه اما هر جا پای سرمایه گذاری و ریسک مدیریتی و اجرا وسط می‌آید کار قفل می‌شود و نتیجه‌ای حاصل نمی‌شود.

وی با تاکید بر اینکه نباید منتظر باشیم کسی از جای دیگری بیاید و ایده‌های استان را اجرایی کند، افزود: اگر در بخش اقتصادی درست عمل کنیم می‌توانیم اعتماد اجتماعی را بدست آوریم.

حسینی با اذعان به اینکه جایی که دولت نمی‌تواند کمک نقدی داشته باشد به صورت آورده‌های غیر نقدی سرمایه گذاری کند، تصریح کرد: به عنوان مثال زمین‌های با کاربری‌های متفاوت در اختیار راه و شهرسازی است که مصوبه گرفته می‌شود و به قیمت منطقه‌ای می‌تواند به تعاونی واگذار شود.

رئیس اتاق تعاون خراسان جنوبی بیان داشت: در استان مشکل کمبود تشکل در زمینه محصولات استراتژیک نداریم بلکه با کمبود یک تشکل با سرمایه لازم مواجه هستیم.

وی با بیان اینکه مسئله مهم در بحث زرشک فروش محصول کشاورزان است، ادامه داد: هنوز محصول دو سال گذشته کشاورزان در انبارها موجود است.

حسینی در ادامه مشکل فروش محصولات استراتژیک استان را عدم بازاریابی درست و اصولی عنوان نمود و گفت: تمام کارها باید در راستای بهینه سازی تعاونی بزرگ باشد و همه در کنار هم تلاش کنیم تا تشکل قوی با اعتبار لازم را داشته باشیم.

راهکارهای مشارکت دولت برای کمک به محصولات استراتژیک
محمدحسین اکبری، معاون برنامه ریزی و امور اقتصادی جهاد کشاورزی خراسان جنوبی  هم در این جلسه با بیان اینکه ضرورت تشکیل تعاونی بزرگ محصولات استراتژیک بر هیچکس پوشیده نیست، عنوان کرد: اما در حوزه سرمایه گذاری دولت، باید این را بدانیم که دولت در قالب تعاونی نمی‌تواند پول بلاعوض بدهد و این محدودیت ایجاد می‌کند.

وی با اذعان به اینکه اگر کمک دولت نباشد خیلی موفق نخواهیم بود، بیان داشت: تنها جایی که دولت به لحاظ قانونی می‌تواند سرمایه گذاری کند از محل ۵ درصد اعتبار استان برای صندوق‌های حمایت سرمایه گذاری است.

معاون برنامه ریزی و امور اقتصادی جهاد کشاورزی خراسان جنوبی استفاده از ظرفیت های بند (ب) ماده ۳۱ قانون احکام دائمی، بند (ج) ماده ۳۳ قانون برنامه پنجساله ششم توسعه و ماده ۱۲ قانون تشکیل وزارت جهاد کشاورزی را راهکارهای مشارکت دولت از طریق صندوق حمایت از توسعه بخش کشاورزی عنوان نمود و خواستار راه اندازی صندوق تخصصی رزشک و عناب جهت جذب سرمایه و کمک های دولتی شد.

 امیرسیسکانی، نماینده اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی خراسان جنوبی  هم در این جلسه اظهار داشت: املاک، ماشین آلات، تجهیزات و هر نوع امکاناتی که بتواند در راستای فعالیت این تعاونی کمک کند با نظر کلیه شرکا می‌تواند صورتجلسه شده و بعد از ارزیابی کارشناسی دادگستری به عنوان سرمایه غیر نقدی در اختیار تعاونی قرار گیرد.

استفاده از ظرفیت بنیاد مستضعفان و ستاد اجرایی فرمان امام
مهدی جعفری، معاون سازمان تعاون روستایی خراسان جنوبی نیز بر امکان استفاده از ظرفیت های سرمایه گذاری بنیاد مستضعفان جهت سرمایه گذاری در این تعاونی در قبال فروش املاک استان و لزوم مکاتبه با آن بنیاد و طرح درخواست اشاره نمود و افزود: با توجه به رسالت نهادهای حمایتی از قبیل بنیاد برکت، ستاد فرمان امام و … می توان از طریق رایزنی از توان سرمایه گذاری این نهادها در جهت حمایت از کشاورزان و سرمایه گذاری در تعاونی بهره برد.

 وی ادامه داد: امکان استفاه از ظرفیت تبصره ۱۲ ماده واحده بودجه  درخصوص ساختمان های دولتی مازاد و فروش با قمیت پایه از دیگر پیشنهادها است.

حسین صمدیان، معاون آموزشی نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی خراسان جنوبی نیز با بیان اینکه سازمان نظام مهندسی کشاورزی متولی صدور پروانه‌های بارگاه‌های زرشک و عناب است، بیان کرد: این مهم پتانسیل خوبی است که کمک کنیم تا سرمایه گذاری بخش خصوصی را جهت دهی نماییم تا در این قضیه ورود پیدا کنند.

 حامد نخعی، مدیرعامل صندوق حمایت از توسعه سرمایه گذاری بخش کشاورزی خراسان جنوبی هم با بیان اینکه مهم‌ترین مشکل در حوزه تولید بحث تأمین سرمایه است افزود: این سرمایه باید ارزان، سهل الوصول و قابلیت دریافت داشته باشد از این رو وزارت جهاد کشاورزی صندوق های حمایت از توسعه بخش کشاروزی را خارج از ضوابط بانک مرکزی ایجاد نموده است.

 وی عنوان کرد: در حال حاضر بهترین جایی که در بین صندوق‌های مالی و بانکی هیچ گونه معوقات ندارد همین صندوق‌های حمایت از سرمایه گذاری می باشد که سرمایه این صندوق ۴۹ درصد از  محل بخش دولتی و ۵۱ درصد بخش خصوصی است.

 به گفته وی این صندوق محفل امنی را برای بخش خصوصی فراهم نموده که از ۵ نفر هیأت مدیره این صندوق ۴ نفر بخش خصوصی و ۱ نفر بخش دولتی است.

 خرید  توافقی سالانه ۲۲ میلیارد تومان زرشک
نخعی در ادامه با بیان اینکه ایجاد اولین انبار بورس زعفران از جمله خدمات این صندوق در استان است، افزود: در ابتدای کار سرمایه گذار بخش خصوصی جرأت ورود به این کار را نداشت که با گذاشتن ۶۰ میلیارد تومان ضمانت نامه بانکی و سرمایه گذاری دو میلیاردی اولین انبار بورس زعفران را ایجاد کردیم.

 وی بیان داشت: طی دو سال گذشته سالانه ۲۲ میلیارد تومان در زمینه خرید توافقی و تجهیز در حوزه زرشک کمک کرده‌ایم.

 وی با بیان اینکه در صندوق حمایت اگر دولت سرمایه گذاری کند این منابع ۴ برابر می‌شود، تصریح کرد: دولت اگر ۱۰۰ میلیارد سرمایه گذاشت ما ۱۱۰ میلیارد منابع بخش خصوصی را در کنار آن می اوریم.

صندوق ملی زرشک و عناب راه اندازی شود
نخعی همچنین اعلام داشت: در سال گذشته تا ۱۲۰ میلیارد تومان تسهیلات ۱۵ درصد را پرداخت کردیم و ۳۵ میلیارد تومان نیز با نرخ ۱۰ درصد از منابع بانکی پرداخت کردیم.

 وی با بیان اینکه در استان ۲۳۳ تشکل تعاونی داریم، ادامه داد: از این تعداد ۷۳ تشکل مربوط به تعاون روستایی و الباقی ذیل اداره کل تعاون کار و رفاه اجتماعی فعالیت دارند.

به گفته وی ۴۲ هزار کشاورز و سهامدار این تعاونی‌ها از خدمات صندوق حمایت به طور غیر مستقیم منفعت می‌برند.

نخعی در ادامه ضمن تأیید ماده های قانونی ذکر شده جهت امکان استفاده از حمایتی های دولتی به مواد ۶، ۱۷، ۱۸ و ۱۹ قانون افزایش بهره وری اشاره نمود و افزود: دولت می تواند در قالب صندوق از این تعاونی حمایت نماید.

مدیرعامل صندوق حمایت از توسعه سرمایه گذاری بخش کشاورزی خراسان جنوبی ضمن ارائه پیشنهاد راه اندازی صندوق ملی زرشک، زعفران و عناب افزود: با راه اندازی این صندوق می‌توانیم تعاونی‌ها را به عضویت در آورده و دولت ۴۹ درصد سهام را در این صندوق سرمایه گذاری کند.

تامین سرمایه کشاورزان از طریق پذیرش محصولات
غلامرضاجعفرپور مقدم، عضو هیأت رئیسه اتاق اصناف استان با بیان اینکه به ظرفیت بخش دولتی خوش بین هستم، گفت: در خصوص جذب سرمایه بخش خصوصی جلسات متعددی برگزار و راهکارهای خوبی ارائه شده است که از آن جمله می توان به امکان تأمین سرمایه بخش خصوصی از طریق پذیریش محصول کشاورزی به جای پول نقد اشاره کرد.

 وی گفت: انجام تبلیغات و ایجاد درگاه های دوزبانه در فضای مجازی در این راستا پیشنهاد می شود.

حمیدرضایوسفی،عضو هیأت رئیسه اتاق تعاون خراسان جنوبی ضمن تأکید بر بهره مندی از ظرفیت نهادهای حاکمیتی، خواستار توضیح در خصوص امکان استفاده از حمایتهای دولتی از طریق صندوق حمایت در این تعاونی شد.

وی بیان کرد: باید از ظرفیت شرکت شهرک های صنعتی و توان کارشناسی کارشناسان سازمان مدیریت در بهره مندی از موارد قانونی در جذب سرمایه و تأمین مالی بخش دولتی استفاده شود.

الیاس جویبان، معاون بازرگانی سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان جنوبی هم با بیان اینکه هر ساله بنیاد علوی و بنیاد برکت در مناطق محروم استان سرمایه گذاری دارند، عنوان کرد: می‌توانیم از این کمک‌ها و سرمایه گذاری ها برای حل مشکلات کشاورزان و روستاییان استان که در قالب این تعاونی پیگیری می‌شود، بهره برد.

جویبان با اشاره به اعتبارات شرکت شهرک های صنعتی از محل تکمیل زنجیره تولید گفت: شرکت شهرک ها می تواند در حوزه بازاریابی، شرکت در نمایشگاه ها، تشکیل خوشه و … به تعاونی کمک کند.

 بهره مندی از ظرفیت صندوق حمایت از توسعه سرمایه گذاری بخش کشاورزی و اخذ تسهیلات کم بهره جهت افزایش اعتبارات و نقدینگی صندوق از دیگر موارد مطرح شده توسط معاون بازرگانی سازمان صمت در این جلسه بود.

محمد بهروزی، معاون اقتصادی اداره کل امور اقتصادی و دارایی خراسان جنوبی هم در این جلسه عنوان کرد: در استان نسبت مصارف به منابع حدود ۱۱۶ درصد است که نشان دهنده این است که ۱۶ درصد مازاد مصرف داشته و از محل بازار بین بانکی پول گرفتیم که بیشترین سهم در پرداخت تسهیلات مربوط به بخش کشاورزی بوده است.

وی تصریح کرد: امکان بهره مندی از پتانسیل بازار سرمایه، اوراق سکوک، انواع اوراق مشارکت در بازار بدهی، بند “د” تبصره ۱۲ ماده واحد بودجه قانون سالهای ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ در خصوص مولدسازی و فروش اموال غیر منقول مازاد دستگاه های اجرایی، تسهیلات تبصره ۱۸، امکان بهره مندی از ظرفیت سرمایه گذاری اوقاف و شهرداری ها می تواند در تامین سرمایه شرکت تعاونی محصولات استراتژیک استان مورد توجه قرار گیرد.

بسیاری از صنایع مرتبط با محصولات استراتژیک با سرمایه گذاری های بسیار هنگفت به حالت راکد در آمده اند که نیاز است در فراخوانی از سوی سازمان جهادکشاورزی جهت ورود این صنایع به  تعاونی اقدام شود تا در بحث واگذاری صنعت یا احیای آن همکاری کنند.

دنبال سرمایه به جای تسهیلات باشیم
امیرابراهیم آبادی، مدیرعامل اتحادیه زرشک کاران، باغداران و زعفران کاران خراسان جنوبی  هم در این جلسه با بیان اینکه شواهد نشان می‌دهد که دولت می‌تواند سهم ۴۹ درصدی را تأمین کند، گفت: سابقه سازمان‌ها و تعاونی‌های مشابه در استان‌های دیگر نشان داده است که این امر قابلیت اجرا دارد.

 وی با بیان اینکه در این تعاونی نباید به دنبال تسهیلات بلکه باید به دنبال سرمایه باشیم، افزود: بسیاری از تشکل‌های ما توان بازپرداخت تسهیلات را ندارند.

ابراهیم آبادی با بیان اینکه صندوق حمایت از توسعه سرمایه گذاری در بخش کشاورزی، تشکلی است که هم اکنون در حال فعالیت است، بیان داشت: اعتباراتی غیر از اعتبار فعلی صندوق را باید جذب کنیم در غیر این صورت که تشکلی مانند صندوق فعال است.

 ایجاد انسجام بین تعاونی ها
ولی الله احمدی، نماینده دفترسرمایه گذاری و اشتغال استانداری خراسان جنوبی، با بیان اینکه تعاونی‌های بهترین نماد مشارکت سازمان یافته مردم در امور اقتصادی و اجتماعی هستند تصریح کرد: این نشان از اهمیت موضوع در راه اندازی این تعاونی بزرگ دارد.

 وی با بین اینکه باید انسجام بین تعاونی ها وجود داشته باشد، گفت: استفاده از ظرفیت بنگاه های بزرگ اقتصادی از جمله بنیاد احسان و برکت مورد توجه قرار گیرد.

احمدی با اشاره به برخی از تعاونی های موفق استان اعلام داشت این تعاونی ها محصولات آنها در سطح بین المللی عرضه می شود و می توان با برگزاری جلسه با این تعاونی های از تجربیات آنها استفاده نمود.

 نماینده کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی  و عضو کنسرسیوم زرشک  خراسان جنوبی در بحث راهکارهای تامین منابع مالی در بخش خصوصی  بیان داشت: بسیاری از صنایع مرتبط با محصولات استراتژیک با سرمایه گذاری های بسیار هنگفت به حالت راکد در آمده اند که نیاز است در فراخوانی از سوی سازمان جهادکشاورزی جهت ورود این صنایع به این تعاونی اقدام شود تا در بحث واگذاری صنعت یا احیای آن همکاری کنند.

احسان بیکی با بیان اینکه  این تعاونی با توجه به حجم سرمایه گذاری تعیین شده نیازمند ورود درحوزه صنایع تبدیلی و تکمیلی است، عنوان کرد: در این راستا  نیاز نیست برای ایجاد واحدهای جدید سرمایه گذاری شود، بلکه تعاونی می تواند از ظرفیت واحدهای فعلی به عنوان سرمایه غیر نقدی استفاده نموده و نسبت به احیاء آنها اقدام شود.

در هر حال نیاز است ساماندهی بازار محصولات استراتژیک کشاورزی از جمله زرشک، زعفران و عناب و همچنین برنامه‌ریزی به‌موقع برای بازاریابی، برند سازی و حل مشکلات کشاورزان این محصولات با هم افزایی و تلاش همه دستگاه های ذیربط و بخش خصوصی چه در قالب این تعاونی و یا هر تشکل دیگری مورد توجه قرار گیرد.