راهکارهای توانمند سازی اقتصادی مرزنشینان در راستای ثبات جمعیت در مرز در کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی بیرجند مطرح و مورد بررسی قرار گرفت.
، سید حسین خیریه در جلسه کمیسیون کشاورزی، صنایع غذایی و آب اتاق بازرگانی بیرجند بیان کرد: یکی از مشکلات در مرز، کوچ مرزنشینان و کاهش جمعیت در نقاط مرزی خراسان‌جنوبی است.
رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی بیرجند با اشاره به اینکه باید راهکاری برای رفع این مشکل بیندیشیم، بیان کرد: یکی از راهکارها این است که بتوانیم به مرز نشینان کمک غیر نقدی در چهارچوب همان شغل اصلی‌شان(دامداری و کشاورزی) بدهیم.
رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی بیرجند ادامه داد: در یک طرح و پیشنهاد می‌توان برای ماندگاری مرزنشینان در مرز دام سبک یا سنگین را با قیمت پایین‌تر به مرز نشین داده و پلاک‌کوبی کنیم تا امکان فروش و انتقال آن به خارج از مرز وجود نداشته باشد.
درآمد مرزنشین از حدأقل حقوق تأمین اجتماعی کمتر نشود
خیریه با اشاره به اینکه باید در سال‌های خشکسالی آذوقه با قیمت مناسب در اختیار دامدار قرار گیرد، ادامه داد: در نهایت کمک‌های غیر نقدی به گونه‌ای باشد که درآمد مرزنشین از حدأقل حقوق تأمین اجتماعی کمتر نشود تا به علت عدم تأمین مایحتاج زندگی مجبور به مهاجرت نشود.
وی افزود: در نهایت بعد از اینکه مرز نشین دام را پرورش داد، همان دام پلاک‌کوبی شده را با قیمتی بالاتر از قیمت روز بازار خریداری کنیم تا به این وسیله بتوانیم ماندگاری افراد در مرز را تثبیت کنیم.
رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی بیرجند با اشاره به نقش مرزنشینان در تأمین امنیت گفت: از آنجایی که حضور مرزنشینان در نقاط مرزی هزینه‌های دولت در حوزه تأمین امنیت را کاهش می‌دهد این طرح در نهایت برای دولت هم سودآور خواهد بود.
خیریه یادآور شد: باید به این نکته توجه داشته باشیم که اگر فردی از روستاهای مرزی مهاجرت کند و به محیط بزرگتری برود دیگر تمایلی برای بازگشت نخواهد داشت.
محمد علی بیجاری، مدیر توسعه بازرگانی جهاد کشاورزی خراسان‌جنوبی نیز در این جلسه با بیان اینکه اصل پیشنهاد واگذاری دام به مرز نشین با قیمت مناسب و خرید از او بسیار ارزشمند است، بیان کرد: البته ما به التفاوت این کار رقم قابل توجهی است که محل تأمین آن باید مشخص شود.
وی با اشاره به اینکه این مبلغ از محل اعتبارات استانی قابل تأمین نیست، ادامه داد: از محل اعتبارات کشوری نیز بعید است که امکان تأمین آن وجود داشته باشد.
تسهیلات برای مرزنشینان در راستای خرید دام در نظر گرفته شود
مدیرتوسعه بازرگانی جهاد کشاورزی خراسان‌جنوبی با بیان اینکه پیشنهاد می‌شود که تسهیلات ویژه‌ای برای مرزنشینان در راستای خرید و پرورش دام در نظر گرفته شود، یادآور شد: البته دامدار واقعی بودن فرد باید اثبات شود.
بیجاری با بیان اینکه چهار شهرستان مرزی خراسان جنوبی از موضوع واردات دام مولد استقبال کرده‌اند، یادآور شد: البته از واردکنندگان تضمین‌هایی می‌گیریم تا از خارج نشدن دام از خراسان‌جنوبی مطمئن شویم.
وی با بیان اینکه بر اساس قانون و طبق مصوبه ستاد قاچاق کالا و ارز باید تمام دام‌ها پلاک‌کوبی شوند، گفت: پلاک‌کوبی دام‌ها یک اقدام مهم در راستای جلوگیری از قاچاق دام و مشکلات بعدی آن است.
الله نظراسعد زاده، رئیس اتحادیه مرزنشینان خراسان‌جنوبی نیز در این کمیسیون بیان کرد: نکته مهم این است که در ابتدای امر علت رو به افول بودن دامداری و دامپروری و تعداد دامداران در نقاط مرزی را بررسی کنیم.
علت رو به افول بودن دامپروری در مرز
وی افزود: علت کاهش دامداری و دامپروری در نقاط مرزی خراسان‌جنوبی را باید در ناشناخته بودن دامدار واقعی و تضمین نبودن آینده کار دامداری جست و جو کرد.
رئیس اتحادیه مرزنشینان خراسان‌جنوبی با بیان اینکه باید دامدار اصلی را شناسایی کنیم، گفت: شاید برخی بالا رفتن قیمت گوشت را به نفع دامدار تصور کنند در حالی که در کنار افزایش قیمت گوشت هزینه‌های نگهداری دام چون دان و علوفه و واکسن دامی نیز چند برابر شده است.
اسعد زاده یادآور شد: یکی از اقدامات بسیار مهم در راستای کمک به دامداران خرید تضمینی محصولات دامی است که اجرایی شدن آن می‌تواند در این شرایط خشکسالی در ماندگاری افراد در روستاهای مرزی بسیار تأثیرگذار است.
وی با اشاره به اینکه ماندگاری مرزنشینان در روستاهای مرزی هزینه‌های امنیتی ما را کاهش می‌دهد، گفت: تجربه ثابت کرده است که باید به جای کمک نقدی به مرزنشینان به سمت توانمند سازی آنان حرکت کنیم.
رئیس اتحادیه مرزنشینان خراسان‌جنوبی یادآور شد: سهمیه سوخت مرزنشینان نیز یکی از اقدامات مهم برای تثبیت جمعیت مرزنشینان است.
تأمین علوفه دام دامپروران مد نظر قرار گیرد
مهدی جعفری معاون سازمان تعاون روستایی خراسان‌جنوبی نیز در این جلسه با اشاره به اینکه سرمایه‌گذاری روی این موضوع که به مردم دام بدهیم کار درستی نیست، بیان کرد: در راستای رونق دامپروری در خراسان‌جنوبی باید دنبال تأمین علوفه برای دامدار باشیم.
وی اظهار کرد: اگر علوفه و سایر نیازهای دامپروری را تأمین کنیم بی شک خود مرزنشینان و روستائیان به سمت دامپروری خواهد رفت چرا که هیچ کس با تمایل قلبی دامپروری را کنار نگذاشته است.
معاون سازمان تعاون روستایی خراسان‌جنوبی با بیان اینکه باید تعادل دام و مرتع رعایت شود، بیان کرد: افراد به این سبب دامپروری را کنار گذاشتند که نه سرمایه‌ای برای تهیه علوفه و نه مرتعی برای چرای دام داشتند.
جعفری با اشاره به اینکه نگاه به مرزنشینان متأسفانه نگاه ترحمی است، یادآور شد: باید این نگاه به مرزنشینان اصلاح شود چرا که مرزنشینان نگهبانان مُلک و مملکت ما هستند.
وی یادآور شد: خرید تضمینی محصولات دامی و تأمین علوفه نقش مهمی در رونق دامپروری در روستاهای مرزنشین خواهد داشت.
علیرضا رزم رئیس اداره نظارت تعاونی‌ها نیز در این جلسه گفت: اگر می‌خواهیم دام ارزان قیمت در اختیار مرزنشینان قرار دهیم باید محل تأمین هزینه‌های این طرح نیز مشخص شود چرا که از محل درآمدهای دولتی ممکن نیست.
وی ادامه داد: سوخت مرزنشینان سرانه خاص خود را دارد که به صورت نقدی است و از این جهت برنامه‌ریزی باید برای توانمند سازی مرزنشینان باید از روش‌های دیگری صورت گیرد.
رئیس اداره نظارت تعاونی‌ها اظهار کرد: مرز نشینان می‌توانند ۴۸ قلم کالا وارد کنند که دام زنده نیز در فهرست این ۴۸ کالا است.
استفاده از صنایع دستی در راستای توانمند سازی مرزنشینان
رزم همچنین با اشاره به اینکه در راستای توانمند سازی روستائیان مرزنشین می‌توان به جز دامپروری بر روش های دیگری نیز تأکید کرد، گفت: تمرکز بر صنایع دستی به ویژه در جامعه بانوان مرزنشین یکی از روش‌های توانمندسازی است.
وی بیان کرد: در تبصره ۱۴ ماده واحده قانون بودجه سال ۹۷ دولت می‌تواند ۱۰ درصد از محل دریافتی‌ها را جابه جا کنند که از این محل می‌توان برای توانمند سازی مرزنشینان استفاده کرد که البته تفسیر این قانون و نحوه اجرا باید به صورت دقیق مشخص شود.
علی صادقی معاون دفتر هماهنگی امور اقتصادی استانداری خراسان‌جنوبی گفت: راهکارهایی که برای ثبات جمعیت و توانمند سازی مرزنشینان بیان می‌شود باید قابل اجرا و با توجه به بودجه و اعتبار دولت در شرایط کنونی باشد.
تلاش دولت برای فراهم کردن زیر ساخت های لازم در مرز
وی با بیان اینکه در شرایط فعلی دولت بیشتر در حوزه تسهیل‌گری و بسترسازی فعالیت می‌کند، بیان کرد: البته دولت در زمینه زیر ساخت‌های نقاط مرزی چون جاده، راه، برق و آب نیز اقدامات بسیار خوبی انجام داده است.
صادقی با اشاره به ضرورت اصلاح قانون ساماندهی مبادلات مرزی یادآور شد: گاه اعطاء یک مجوز موجب تسهیل کار مرز نشینان می‌شود.
وی گفت: هر چند خرید تضمینی محصولات دامی حائز اهمیت است ولی اگر مشکلات دامپروران حل شود شاید نیازی به خرید تضمینی محصول نبوده و خود دامدار بتواند محصولاتش را بفروشد.
در نهایت در این جلسه تصمیم گیری شدکه شناسایی مرزنشینان واقعی انجام شود و در صورت امکان حوزه مشخص شده جهت مرز نشینان از ۲۵ کیلومتر به ۵۰ کیلومتر افزایش یابد.
همچنین مقرر شد موارد مطرح شده در جلسه بعدی مورد بحث قرار گرفته و نتیجه جهت تصمیم گیری به شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی منتقل شود.
