در اولین جلسه گروه کاری توسعه زرشک استان مطرح شد: ضرورت نظارت بر کارگاه های زرشک پاک کنی در خراسان جنوبی
رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی بیرجند گفت: باید جلسه ای با متخصصین بهداشت محیط، سازمان غذا و دارو، استاندارد، اصناف و جهاد کشاورزی استان برگزار و چارچوب های حداقلی برای نظارت بر کارگاه‌های زرشک پاک کنی ارائه شود.
به گزارش روابط عمومی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی بیرجند، احسان بیکی در اولین جلسه گروه کاری توسعه زرشک استان، اظهار کرد: با توجه به مصوبات جشنواره زرشک و نظر مساعد و دغدغه‌مندانه استانداری در خصوص محصول زرشک گروه کاری توسعه زرشک استان با دبیری اتاق بازرگانی شکل گرفت.
وی با بیان اینکه در حال حاضر حدود ۵۰۰ هزار نفر در استان از این محصول ارتزاق می‌کنند، افزود: زرشک جزو محصولات مهم و حائز اهمیت در حوزه اقتصادی استان است.
رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی بیرجند بیان کرد: پس از برگزاری جشنواره زرشک وظیفه‌ای که بر دوش دولت در خصوص معرفی محصول زرشک بوده انجام شد و خوشبختانه تغییر سفارش‌ها و قیمت را در بازار داشته ایم.
وی با اشاره به اینکه ارزش افزوده و بالا رفتن قیمت محصول زرشک منجر به سود بیشتر کشاورزان و باغداران می‌شود، گفت: هدف از شکل گیری کارگروه توسعه زرشک جلوگیری از تصمیمات جزیره‌ای و بخشی در خصوص این محصول است.
بیکی با بیان اینکه متاسفانه گاهی دیگر شهرها همچون مشهد نهایت سوء استفاده را از محصول زرشک استان انجام می‌دهند، عنوان کرد: امیدواریم با تصمیماتی که ذیل این کارگروه گرفته می‌شود تمامی مشکلات در حوزه این محصول برطرف شود.
وی با اشاره به راه‌اندازی گمرک تخصصی زرشک در استان، بیان کرد: این گمرک تخصصی که شناسنامه زرشک را برای خراسان جنوبی پررنگ‌تر می‌کند به زودی راه اندازی خواهد شد.
رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی بیرجند با بیان اینکه طی چند سال گذشته محصول زرشک در استان‌های غربی کشور نیز کشت شده است، افزود: اگر از الان اقدامی در حوزه محصول استراتژیک استان انجام ندهیم تصمیم گیری زرشک هم مانند زعفران از دست استان خارج خواهد شد.
وی با اشاره به اینکه در حال حاضر حدود ۵۰۰ تن زرشک خشک امسالی در گمرکات استان‌های دیگر از جمله تهران آذربایجان غربی و شرقی منتظر ترخیص کالا هستند، گفت: متاسفانه تاکنون محصول زرشک استان بدون متولی بوده است لذا اولین اقدام در حوزه این محصول این است که یک متولی مشخصی جهت نظارت بر کارگاه‌های زرشک پاک کنی تعیین شود.
بیکی با بیان اینکه متاسفانه برخی از کارگاه‌های زرشک پاک کنی به صورت کاملاً غیر بهداشتی فعالیت می‌کنند که این مهم به حوزه صادرات محصول آسیب زیادی وارد کرده است، عنوان کرد: اگر پیگیری‌های لازم در این خصوص انجام نشود حتی از سوی کشورهای همسایه نیز اسمی از زرشک برده نخواهد شد.
وی ادامه داد: هرچه زرشک با کیفیت‌تر و با استاندارد بین المللی ارائه دهیم قیمت صادراتی آن افزایش و در نهایت کشاورزان استان منافع خواهند شد.
بیکی با اشاره به اینکه اخیرا با بالا رفتن قیمت گندم در مناطقی از استان له‌های زرشک برداشته و به جای آن گندم کاشته می‌شود، اظهار داشت: درآمد کشاورزان از این محصول آنقدر کم است که نمی‌توانند از آن ارتزاق کنند.
وی با بیان اینکه متاسفانه درخواست زرشک به شدت کاهش پیدا کرده است، افزود: باید مدیریتی در استان انجام شود که تمام فعالین در حوزه محصول زرشک منتفع شوند.
رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی بیرجند با اشاره به اینکه باید در حوزه تصمیمات زرشک ضمانت اجرایی انجام شود، گفت: شرکت‌هایی که در زمینه آی تی فعالیت دارند به شدت می‌توانند در حوزه بازار فروش محصولات کمک کننده باشند.
وی با بیان اینکه هدف کارگروه این است که مقالات و تحقیقات دانشگاه بیرجند در خصوص زرشک را وارد میدان کنیم، عنوان کرد: در این راستا مزرعه تحقیقاتی و پایلوت در اختیار دانشگاه‌ها قرار خواهد گرفت تا مشکلات موجود به صورت علمی پیگیری شود.
بیکی ادامه داد: تمامی نهادها و سازمان‌هایی که می‌خواهند تصمیماتی در حوزه محصول زرشک داشته باشند باید از قبل آن را با اتاق بازرگانی به عنوان دبیر کارگروه توسعه زرشک استان مطرح کنند تا هم از جزیره ای عمل کردن و هم تداخل برنامه‌ها جلوگیری شود.
وی با اشاره به اینکه برای محصول زرشک خصوصاً کارگاه‌های زرشک پاک کنی باید استاندارد قابل تطبیقی مشخص شود، بیان کرد: متاسفانه واحدهای زرشک پاک کنی استان زیر مجموعه صنف قنادان فعالیت می‌کنند که این موضوع باید بررسی شود.
بیکی ادامه داد: این کارگاه ها باید ذیل یک صنف واحد و زیر نظر سازمان غذا و دارو و استاندارد باشند.
وی با بیان اینکه نظارت حداقلی باید برای کارگاه های زرشک پاک کنی انجام شود، افزود: باید جلسه ای با متخصصین بهداشت محیط، سازمان غذا و دارو، استاندارد، اصناف و جهاد کشاورزی استان برگزار و چارچوب های حداقلی برای نظارت بر کارگاه‌های زرشک پاک کنی ارائه شود.
مجتبی شریعتی فر، مدیرکل دفتر هماهنگی امور سرمایه‌گذاری استانداری خراسان‌جنوبی در این جلسه با اشاره به اینکه برگزاری جلسات کارگروه توسعه زرشک نافی زحمات گذشته نخواهد بود، اظهار کرد: وقتی صحبت از اقتصاد مردم پایه می‌کنیم
وی با بیان اینکه معیشت یک سوم از مردم استان به نوعی از محصول زرشک است، اگر می‌خواهیم اقدامی در حوزه اقتصاد مردم پایه در استان انجام دهیم قطعا زرشک در اولویت قرار دارد.
مدیرکل دفتر هماهنگی امور سرمایه‌گذاری استانداری خراسان‌جنوبی با تاکید بر اینکه یکی از زنجیره‌های ارزش در استان خراسان جنوبی زنجیره زرشک است، گفت: قوانین و مقرراتی که به حوزه زرشک کمک می‌کند شناسایی شود.
وی با اشاره به اقدامات انجام شده در حوزه دانشی محصول زرشک، عنوان کرد: تسهیلاتی به جامعه هدف ارائه می‌شود که اگر مشکلات و مسائل این حوزه را بهتر بشناسیم قطعا پرداخت این تسهیلات هدفمندتر انجام خواهد شد.
شریعتی با بیان اینکه استانداردی باید برای کارگاه‌های زرشک پاک کنی مشخص شود، اظهار داشت: اگر شیوه نامه و دستورالعملی در جلسات تدوین می‌شود باید پایلوتی برای آن مشخص کرد تا تصمیمات به سمت عملیاتی شدن پیش برود.
وی با اشاره به اینکه انتظار داریم امسال با پیگیری های سازمان برنامه و بودجه محصول زرشک به صورت ویژه تری دیده شود تا بتوانیم اعتبارات ملی در این حوزه جذب کنیم، افزود: سازمان غذا و دارو باید در جهت استانداردسازی محصول زرشک کمک کننده باشد.
شریعتی با بیان اینکه در حوزه زرشک استان باید یک نهاد توسعه‌ای پای کار باشد، گفت: با توجه به اینکه بنیاد علوی یکسری اقدامات در حوزه زرشک استان انجام داده است باید در جلسات دعوت و به عنوان نهاد توسعه ای پای کار باشد تا بتوانیم از منابع آن ها استفاده کنیم.
سعید خراشادی زاده، معاون پارک علم و فناوری خراسان جنوبی در این جلسه اظهار کرد: از دید پارک علم و فناوری نگاه می کنیم وقتی با شرکت‌هایی که در حوزه کشاورزی، ماشین آلات و صنایع تبدیلی صحبت می‌کنیم مشکل اکثر آنها بازار فروش است.
وی با بیان اینکه باید برای کاهش بار میکروبی ماشین آلات مکانیزه طراحی و شرکت‌ها را پای کار بیاوریم، افزود: حلقه‌های مفقوده محصول زرشک استان باید به صورت دقیق مشخص شود.
خراشادی زاده با اشاره به تدوین استانداردهای محصول زرشک، گفت: با همکاری اداره کل استاندارد می توانیم در این حوزه اقدامات خوبی انجام دهیم.
وی با بیان اینکه پارک علم و فناوری در حوزه کشاورزی ۱۵ شرکت دارد، عنوان کرد: اگر حوزه کشاورزی و مکانیک را با هم در نظر بگیریم حدود ۴۰ شرکت در پارک علم و فناوری فعالیت دارند.
مهدی جهانی، رئیس دانشکده کشاورزی بیرجند در این جلسه اظهار کرد: دانشگاه بیرجند تحقیقات بسیار خوبی در حوزه زرشک انجام داده اما متاسفانه در حاشیه قرار گرفته شده است.
وی با بیان اینکه با وجود خشکسالی های پیاپی در استان توسعه کمی در استان خراسان جنوبی جایی ندارد، افزود: متاسفانه امروز مشکل آفات را در محصول زرشک داریم که اگر امروز به داد آن نرسند در آینده از بین خواهد رفت.
جهانی با اشاره به اینکه در دانشگاه بیرجند سعی بر این بوده پایان نامه ای در جهت رفع مشکلات کشاورزی استان داشته باشیم، گفت: باید در حوزه فروری محصول زرشک در استان کار کرد تا از خام فروشی محصول جلوگیری شود.
وی با بیان اینکه اداره کل استاندارد استان باید در حوزه استانداردسازی این محصول ورود کند تا بتوانیم محصول استان را به عنوان زرشک ارگانیک کشور معرفی کنیم، عنوان کرد: باید کیفیت محصول را بالا ببریم و دانشکده کشاورزی در این حوزه آمادگی هرگونه همکاری را دارد.
محمداکبری، مدیر ارتباط با جامعه و صنعت دانشگاه بیرجند نیز در این جلسه اظهار کرد: اجرایی بودن فعالیت‌های کارگروه توسعه زرشک باید مدنظر باشد.
وی با بیان اینکه برای زنجیره ارزشی که در خصوص محصول زرشک وجود دارد در ابعاد مختلف درگیر چالش‌هایی هستیم که بخشی از آنها علمی و بخشی بحث‌های مدیریتی و فرآیندی است، افزود: در این راستا چالش‌ها باید دسته‌بندی شوند و تقسیم وظایف صورت گیرد.
اکبری با اشاره به اینکه با توجه به ظرفیت‌های علمی که در دانشگاه بیرجند وجود دارد حتماً پای کار خواهیم بود، گفت: در حال حاضر یکی از ماموریت‌هایی که برای دانشگاه بیرجند تعریف شده توجه به زنجیره ارزش محصولات کشاورزی است.
وی با بیان اینکه در اردیبهشت ماه سال آینده دانشگاه بیرجند رویدادی استارتاپی در حوزه زرشک استان برگزار خواهد کرد که باید از آن حمایت شود، اظهار داشت: ظرفیت‌های علمی محصول باید در سطح ملی معرفی شود.
نسرین رمضان پور، کارشناس بازرگانی خارجی سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان جنوبی در این جلسه اظهار کرد: با توجه به تکنیک‌ها و روش‌های جدید قطعا روش بازاریابی باید تغییر پیدا کند.
وی با بیان اینکه در حال حاضر ۲۰ رایزن بازرگانی در کشورهای مختلف داریم که می‌توان ظرفیت آنها در خصوص معرفی محصول زرشک استفاده کرد، افزود: باید کاتالوگ‌هایی با زبان‌های مختلف برای این رایزنان ارسال شود.
رمضان پور با اشاره به برگزاری همایش ها و ایونت های مختلف در کشور، گفت: تولید کنندگان صادر کنندگان و واسطه‌گرها باید با حضور در این همایش‌ها یکدیگر را بشناسند و بتوانند از ظرفیت‌های یکدیگر استفاده کنند.
وی با بیان اینکه باید با هم افزایی و بخش بندی در خوزه های مختلف بر روی محصول زرشک استان متمرکز شویم، عنوان کرد: باید سایتی منحصر به فرد فقط در حوزه زرشک استان طراحی شود.
وحیده احمدی، کارشناس سازمان مدیریت و برنامه ریزی خراسان جنوبی نیز در این جلسه اظهار کرد: چالش‌های محصول زرشک باید در حوزه تولید و بازاریابی شناسایی و در کارگروه توسعه چکش کاری شود و اگر نیاز مالی وجود داشت از محل اعتبارات استانی حمایت شود.
وحیده وحیدی کارشناس مواد خوراکی و آشامیدنی سازمان غذا و دارو خراسان جنوبی نیز در این جلسه اظهار کرد: با توجه به شرایط و فاصله طولانی مدت خشک شدن محصول زرشک ممکن است محصول دچار آلودگی‌هایی شود.
وی با بیان اینکه استانداردسازی باید در خصوص این محصول انجام شود تا بتوانیم با استفاده از آن اطلاع رسانی و فرهنگ سازی کنیم، افزود: باید فرهنگ سازی صورت گیرد که کشاورزان جهت اخذ سیب سلامت به معاونت غذا و دارو مراجعه کنند تا حداقل بتوانیم در حوزه نگهداری محصول کمک کننده آن ها باشیم.
محسن محترمی، مدیر فرهنگی، اجتماعی و دانشجویی دانشگاه پیام نور بیرجند در این جلسه با اشاره به اینکه ی از دغدغه‌های کشاورزان در حوزه زرشک به گوش مسئولین نمی‌رسد، اظهار کرد: متاسفانه اطلاع رسانی درستی در حوزه ارائه تسهیلات به کشاورزان انجام نمی‌شود و معمولاً اعتبارات در اختیار قشر خاصی قرار می گیرد.
وی با بیان اینکه تسهیلات قابل واگذاری به کشاورزان باید به صورت بنر در روستاها و مناطق مربوط نصب شود، افزود: تاجران و زرشکاران باید در جلسات دعوت شوند تا مشکلات و مسائل به صورت دقیق‌تری مطرح شود.
محترمی با اشاره به اینکه پارک علم و فناوری اگر اختراعی در حوزه تسریع برداشت زرشک دارند و می تواند به کشاورزان کمک کند باید به اطلاع آنها برسانند، گفت: می توان از ظرفیت علمی دانشگاه ها نیز جهت توسعه محصول زرشک استفاده کرد.
وی ادامه داد: متاسفانه برخی از تاجران برای بهتر جلوه دادن محصول به زرشک روغن می‌زنند که باید جلوی آن گرفته شود.
محمدعلی قلندری، رئیس اداره بازرگانی سازمان تعاون روستایی استان در این جلسه اظهار کرد: تعاون روستایی امروز علی رغم عدم نقدینگی اما در حوزه خرید زرشک ورود و بیش از هزار تن زرشک را خریداری کرده است.
وی با بیان اینکه از ۲۲ هزار تن زرشک خشک تولیدی استان تنها ۶۰۰ تن صادر می‌شود، افزود: بازار هدف محصول زرشک باید وسیع شود.
قلندری ادامه داد: اگر قیمت زرشک افزایش پیدا کند و بازار فروش خوبی داشته باشد خود به خود مشکلات این حوزه نیز برطرف خواهد شد.
مهدی مالکی،سرپرست ارزیابی انطباق اداره کل استاندارد استان در این جلسه اظهار کرد: در حوزه محصول زرشک استان ۶ مورد استاندارد تدوین شده است اما هنوز کفایت موضوع را ندارد.
وی با بیان اینکه بعد از استعلامات اخذ شده تا کنون هیچ سم توصیه‌ای برای محصول زرشک عنوان نشده است، افزود: اگر دانشگاه‌ها و سایر سازمان‌های مرتبط اطلاعات دقیقی در اختیار اداره کل استاندارد قرار دهند می توانیم آن ها را در استاندارد سازی لحاظ کنیم.
مالکی ادامه داد: پیش زمینه استاندارد سازی اطلاعات دانشگاهی و علمی است.
حمیدبهلولی، معاون پژوهشی دانشگاه آزاد بیرجند نیز در این جلسه اظهار کرد: با محصولی سروکار داریم که می توان در حوزه های مختلف از آن بهره برداری شود.
وی با بیان اینکه باید کارگروه‌های تخصصی در حوزه محصول زرشک شکل گیرد، افزود: مرکز تحقیقات دانشگاه آزاد بیرجند می‌تواند در تمامی حوزه‌ها کمک کننده باشد.
محمدکاظمی، راهبر طرح توسعه زنجیره ارزش افزوده دانشگاه صنعتی بیرجند در این جلسه با اشاره به اینکه مهم ترین مشکل محصول زرشک بازار فروش است، اظهار کرد: اگر مشکلات بازار برطرف شود خود به خود مابقی مشکلات زنجیره برطرف خواهد شد.
رحیمی، مدیر امور سرمایه گذاری سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی نیز در این جلسه اظهار کرد: متاسفانه جلسات مختلفی برگزار می‌شود اما هیچکدام خروجی مناسبی ندارد.
وی با اشاره به اینکه نیاز است بانک جامع اطلاعاتی در خصوص محصول زرشک استان جمع آوری شود، افزود: مصوبات گروه کاری توسعه زرشک می‌تواند ضمانت اجرایی داشته باشد.
رحیمی با بیان اینکه باید یک برنامه عملیاتی زمان بندی شده برای محصول زرشک استان تنظیم شود، گفت: تا زمانی که این برنامه مشخص شود نمی‌توانیم آن گونه که باید به اهداف اصلی این حوزه برسیم.
وی با اشاره به اینکه مشکلات و چالش‌های این حوزه باید دسته‌بندی و نقش هر سازمان مشخص شود، عنوان کرد: زرشک محصول منحصر به فرد استان است و مزیت انحصاری در خصوص این محصول دارد لذا اگر اقدامات خوبی انجام شود می توانیم این محصول را با قیمت های خوب در بازارهای داخلی و خارجی به فروش برسانیم.
رحیمی با بیان اینکه متاسفانه تاکنون ارزش ذاتی محصول زرشک آن گونه که باید معرفی نشده است، اظهار داشت: با معرفی ارزش ذاتی این محصول باید ارزش ذهنی برای مصرف کننده ایجاد کنیم.
قدبا، رئیس اتاق اصناف خراسان جنوبی نیز در این جلسه اظهار کرد: سازمان غذا و دارو باید قوانین و دستورالعمل هایی برای کارگاه های زرشک پاک کنی ارائه دهند تا بتوانیم نظارت دقیق تری بر روی آن ها داشته باشیم.
علیرضا خامه زر، رئیس اتاق بازرگانی بیرجند نیز در این جلسه با اشاره به اهمیت محصول زرشک بر هیچکس پوشیده نیست، اظهار کرد: مشکلات این محصول باید احصا و وظایف تقسیم بندی شود.
وی با بیان اینکه تحقیقات نباید در کشو دانشگاه‌ها بماند، افزود: جامعه دانشگاهی باید جهت توسعه محصول زرشک استان کمک کننده باشند.
رئیس اتاق بازرگانی بیرجند با اشاره به اینکه بخش خصوصی می‌تواند بر روی ایده ها سرمایه‌گذاری کنند، گفت: هدف از تشکیل کارگروه توسعه زرشک استان این است که همه سازمان‌ها ذیل یک چتر واحد فعالیت کنند.
وی با بیان اینکه ما به دنبال ارزش افزوده برای محصول زرشک هستیم، عنوان کرد: جلسات باید با راهکارهای عملیاتی برگزار و خروجی مناسب داشته باشد.
