گلایه از تعطیلی چندماهه معدن روستای کریزان/ رئیس اداره صمت زیرکوه: پیگیر احیا و تعیین تکلیف معدن هستیم

معدن روستای کریزان بیش از ۶ ماه است که بدون دلیل خاصی تعطیل و باعث بیکاری کارگران شده است.

به گزارش روابط عمومی اتاق بازرگانی بیرجند به نقل از  خاورستان، جمعی از کارگران و اهالی روستای کریزان زیرکوه در تماس با پایگاه خبری تحلیلی خاورستان، از تعطیلی دو معدن این روستا گلایه کردند.

یکی از کارگران و اهالی کریزان در تشریح این موضوع، اظهارکرد: معدن خاک سرخ روستای کریزان از ۱۰ سال پیش کشف و مورد بهره برداری قرار گرفته است که از دو سال گذشته، برداشت از این معدن به صورت پیوسته و با حجم بالا آغاز شد.

وی افزود: طی سالهای اخیر در کنار این معدن، معدن سنگ گچ هم کشف شد و در مجموع در حوزه برداشت گل سرخ و سنگ گچ، حدود ۵۰ نفر از اهالی روستاهای همجوار، در این معادن مشغول بکار بودند.

او بیان کرد: اما متاسفانه از حدود ۶ ماه قبل، این معادن به دلایل نامعلوم تعطیل و کارگران هم بیکار شده اند. در حالی که هنوز هم مطالبات ۳-۴ ماه کارگران پرداخت نشده است.

این کارگر معدن افزود: متاسفانه اهالی و کارگران این معدن، هیچ اطلاعی از روند فعالیت معدن ندارند و در جریان علت تعطیلی و همچنین زمان بازگشایی نیستند.

وی یادآور شد: همچنین از ابتدای فعالیت و بهره برداری این معادن تاکنون، هیچ هزینه عمرانی برای روستا پرداخت نشده است، در حالی که این معادن اثرات زیست محیطی داشته و در پی ترددهای انجام شده، جاده آسفالته روستا بسیار آسیب دیده است.

تعطیلی معادن به هر دلیلی ممکن است

حجت ایمان طلب معاون امور معادن و صنایع معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان‌جنوبی در خصوص تعطیلی این معدن، در گفتگو با خبرنگار خاورستان، اظهارکرد: ممکن است تعطیلی برای معادن به هر دلیلی اتفاق بیفتد و همچنین امکان اینکه برخی از معادن نیمه فعال شوند یا اقدام به تعدیل نیرو کنند، وجود دارد.

وی در خصوص درخواست اهالی روستای کریزان برای پرداخت عوایدی به روستا، گفت: اگر کسی واحد تولیدی در یک روستا یا منطقه ای راه اندازی کند، تصور این است که باید به روستا کمک کند، در حالی که چنین موضوعی وجود ندارد و هیچ واحدی نباید به صورت مستقیم به روستا کمک کند و در واقع چنین قانونی هم وجود ندارد.

ایمان طلب ادامه داد: البته در این خصوص باید ۱۵ درصد حقوق دولتی، در قالب بودجه به استان و منطقه برگردد؛ که اگر این مبالغ برگردد، فرمانداری ها و بخشداری ها باید آن را جذب و در منطقه و روستا هزینه کنند. البته این عدد آنقدر کم است، که اتفاقی خاصی نخواهد افتاد.

معاون امور معادن و صنایع معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان‌جنوبی تاکید کرد: اما اگر بر اثر فعالیت معدن، خسارتی به یک روستا یا منطقه وارد شود، باید پیگیری شود و در نهایت با تایید شورای معادن استان، یک درصد از فروش معدن، در بحث ترمیم و بازسازی و رفع خسارت هزینه شود.

وی افزود: خارج از این دو مورد، هزینه ای برعهده معدنکار نیست، مگر اینکه خودش بخواهد کمکی بکند. البته فشار اقتصادی مضاعف بر واحد تولیدی، خود دلیلی بر تعطیل شدن این واحدها است. در حالی که از عواید راه اندازی یک واحد، می توان به ایجاد اشتغال و درآمد برای مردم منطقه و همچنین پرداخت مالیات به آن شهر اشاره کرد.

تعطیلی معدن از زمان واگذاری به بهره بردار جدید

محمدرضا صادقی رئیس اداره صمت زیرکوه نیز در خصوص تعطیلی معدن کریزان در گفتگو با خبرنگار خاورستان، اظهارکرد: در این روستا چند معدن وجود ندارد، بلکه یک معدن گل سرخ است که در کنار آن سنگ گچ هم کشف شده است.

وی در خصوص بهره برداری از این معدن گفت: در ابتدا ماده مورد بهره برداری، خاک سرخ بوده که مربوط به خیلی قبل بوده و صرفه اقتصادی نداشته است. ماده ثانویه مورد بهره برداری نیز گچ بوده که عیار این ماده هم پایین تر از نرم قانونی بوده است.

او افزود: البته ماده سیلیسین هم در این معدن کشف شده است که برای بهره برداری از آن هنوز پیگیری و دریافت پروانه انجام نشده است، اما باید دید که آیا امکان دریافت مجوز ثانویه دوم برای این معدن وجود دارد یا خیر.

رئیس اداره صمت زیرکوه اظهارکرد: از آبان ماه سال ۱۴۰۱، بهره بردار این معدن تغییر پیدا کرده و این معدن به یک فرد جدید واگذار شده است که متاسفانه طی این مدت، هنوز هم نتوانسته ایم با بهره بردار جدید ارتباط بگیریم.

پیگیری برای احیا و تعیین تکلیف معدن

صادقی با اشاره به اینکه از زمان واگذاری معدن به بهره بردار جدید، هیچ فعالیتی در این معدن صورت نگرفته است، تصریح کرد: اکنون نیز پیگیر این هستیم که بهره بردار جدید پای کار بیاید و کار را شروع کند تا معدن احیا شود.

وی افزود: در خصوص تعطیلی این معادن، سازمان صمت استان برای بهره بردار اخطاریه صادر خواهد کرد که بر اساس آن، بهره بردار تا پایان شهریورماه فرصت دارد وضعیت معدن را تعیین تکلیف کند.

صادقی گفت: در واقع بهره بردار یا باید معدن را احیا کند و یا هم اگر بهره برداری از آن برایش مقرون به صرفه نیست، وضعیت آن را مشخص کند. بر اساس این اخطاریه، اگر بهره بردار در زمان قانونی، فعالیتی در بحث احیای مجدد یا عدم صرفه اقتصادی نداشت، سازمان صمت نسبت به تعیین تکلیف و در نهایت واگذاری این معدن اقدام خواهد کرد.

وی در خصوص اشتغال ایجاد شده در این معدن نیز، گفت: تعداد اشتغال ثابت ثبت شده در سالهای ۹۳ و ۹۴، در زمان برداشت خاک سرخ ۴ نفر بوده است و بعد از آن آمار دقیقی وجود ندارد.

او ادامه داد: احتمالا آمار اشتغال ۵۰ نفری ذکر شده در این معدن، در زمان برداشت و فعالیت ماشین آلات معدنی برای دپو و ارسال به کارخانه بوده است، که متاسفانه به دلیل عیار پایین برگشت داده شده است.