بیرجند- نهبندان رتبه اول تولید زیتون در خراسان‌جنوبی را دارا است ولی با این وجود روغن استحصال شده از آن برند ندارد و زیتون شور و پرورده نیز در این شهرستان تولید نمی‌شود.
خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها: نام زیتون که به میان می‌آید خیلی‌ها به یاد باغ‌ها و مزارع شمالی و شهرهای رودبار و منجیل می‌افتند اما در خراسان‌جنوبی، در همسایگی کویر و در شهرستان نهبندان نیز کشاورزان با تلاش فراوان این محصول ارزشمند را به ثمر می‌رسانند.
بسیاری از کارشناسان معتقد هستند که به واسطه کم آب بر بودن زیتون نسبت به بسیاری از محصولات کشاورزی، کشت این محصول می‌تواند مناسب شهرستان‌هایی چون نهبندان باشد و در شرایط خشکسالی و کم آبی نیز پرورش آن مطلوب است.
برداشت زیتون از باغ غدیر آستان قدس در نهبندان
امرالله هاشمزهی کارشناس مسئول باغ غدیر آستان قدس رضوی که در شهرستان نهبندان واقع شده است در گفت و گو با خبرنگار مهر اظهار کرد: سطح زیر کشت زیتون در این باغ ۷۰ هکتار است که ارقام مختلف زیتون از آن برداشت می‌شود.
وی در زمینه میزان برداشت زیتون از این باغ بیان‌کرد: میزان برداشت محصول زیتون از باغ غدیر در سال‌های مختلف متفاوت است، اگر سالِ باردهی درخت باشد از هر هکتار هزار و ۲۰۰ کیلو زیتون و در باقی سال‌ها نیز از هر هکتار ۴۰۰- ۵۰۰ کیلو زیتون برداشت می‌شود.
کارشناس مسئول باغ غدیر آستان قدس رضوی در نهبندان در زمینه فرآوری این محصول نیز گفت: فرآوری زیتون بنا به خواست و ذائقه مردم منطقه بیشتر روغن‌گیری است و از زیتون بیشتر روغن آن را استحصال می‌کنند.
زیتون نهبندان برند سازی نشده است
هاشمزهی اظهار کرد: متأسفانه به علت کامل نبودن زنجیره فرآوری، تاکنون برند سازی برای زیتون نهبندان نشده و بیشتر بر روی پایدارسازی تولید کار شده است.
وی با بیان اینکه بر روی تبدیل زیتون به زیتون شور و زیتون پرورده نیز در نهبندان کار نشده است، بیان کرد: زیتون نهبندان یک فرصت بسیار خوب برای اشتغال‌زایی و محرومیت زدایی در نهبندان است و می‌توان بر روی تکمیل زنجیره تولید و فرآوری آن بیش از این برنامه‌ریزی کرد.
کارشناس مسئول باغ غدیر آستان قدس رضوی در نهبندان با تأکید بر اینکه آستان قدس به واسطه آبادانی و رفع محرومیت زدایی به موضوع تولید زیتون در نهبندان ورود پیدا کرده است، گفت: در ماه‌هایی که فصل برداشت زیتون است بین ۳۰ تا ۴۰ نفر در این باغ فعالیت می‌کنند.
مهدی مرادپور، مدیر اتحادیه شرکت‌های تعاون روستایی نهبندان نیز در گفت و گو با خبرنگار مهر بیان‌کرد: فصل برداشت زیتون در نهبندان از نیمه‌های شهریور آغاز و تا نیمه‌های آذرماه و آخرین روزهای پاییز ادامه‌دارد.
وی گفت: البته در برخی از سال‌ها که فصل باردهی محصول است حتی در دی ماه نیز برداشت زیتون را در نهبندان داریم.
ضرورت برنامه‌ریزی برای تولید زیتون پرورده
مدیر اتحادیه شرکت‌های تعاون روستایی نهبندان اظهار کرد: در نهبندان بیشتر کشاورزان خرده مالک هستند و زیتون خود را به ما تحویل داده و بعد از روغن‌گیری، روغن را به آنان می‌دهیم و تمایل دارند خودشان روغن زیتون را به فروش برسانند.
مرادپور با اشاره به اینکه ما آمادگی فروش روغن زیتون کشاورزان را برای سهولت کار آنان را داریم، بیان‌کرد: هر چند روغن زیتون نهبندان طالب و طرفدار زیادی دارد ولی متأسفانه برای آن برند خاصی تعریف نشده است در حالی با برند سازی برای روغن زیتون نهبندان کشاورزان سود بیشتری از زحمت خود به دست می‌آوردند.
وی با بیان اینکه زیتون نهبندان به صورت سنتی به فروش می‌رسد، یادآور شد: متأسفانه زیتون نهبندان به صورت زیتون شور و زیتون پرورده نیز فرآوری نمی‌شود که می‌توان برای این موضوع نیز برنامه‌ریزی کرد.
حسین طالبی که هم در زمینه تولید زیتون فعالیت داشته و هم یک کارگاه روغن‌گیری در نهبندان دارد، در گفت و گو با خبرنگار مهر گفت: من در ۲۵ هکتار درخت زیتون کشت کرده‌ام، اما زیتون محصول خاصی است که یک سال محصول می‌دهد و یک سال هم باردهی خوبی ندارد.
هزینه تولید در بخش کشاورزی افزایش یافته است
وی که ۲۲ سال است در حوزه پرورش و فرآوری زیتون فعالیت دارد، بیان‌کرد: متأسفانه هزینه‌های تولید در بخش کشاورزی از جمله هزینه‌های کارگری و کود و … افزایش یافته است.
فعال حوزه کشاورزی در شهرستان نهبندان ادامه‌داد: نه تنها هزینه‌های کارگری افزایش یافته است بلکه اصلاً کارگر در شهرستان نهبندان یافت نمی‌شود و در باغ من زیتون‌ها پای درخت ریخته و نیاز به کارگر برای جمع‌آوری آنان داریم.
زیتون نهبندان بر اساس نظرات کارشناسان بسیار مرغوب است و از این جهت محصول ما حتی از کشورهای عربی نیز متقاضی داشته است طالبی با بیان اینکه نیاز به ۲۰ تا ۳۰ نفر کارگر وجود دارد، یادآور شد: متأسفانه سیاست‌های حمایتی به سمتی رفته که افراد شوق و رغبتی برای کار کردن و کارگری کردن ندارند، در حالی که حمایت‌ها باید به سمتی باشد که افراد به سمت کار و تلاش بروند.
وی گفت: در گذشته هر لیتر روغن زیتون را به قیمت ۱۵۰ هزار تومان به فروش می‌رساندیم ولی در حال حاضر افزایش هزینه‌های تولید موجب شده که هر لیتر روغن زیتون به ۳۰۰ هزار تومان برسد که این قیمت باز هم کفاف هزینه‌های تولید را نمی‌دهد.
تولید کننده زیتون در نهبندان با تأکید بر اینکه برند ما کیفیت محصول است، یادآور شد: زیتون نهبندان بر اساس نظرات کارشناسان بسیار مرغوب است و از این جهت محصول ما حتی از کشورهای عربی نیز متقاضی داشته است.
سطح زیر کشت زیتون در نهبندان ۳۳۰ هکتار است
علیرضا حیدرپور مدیر جهاد کشاورزی نهبندان در این زمینه به خبرنگار مهر گفت: سطح زیر کشت زیتون شهرستان نهبندان ۳۳۰ هکتار می‌باشد که ۱۵۵ هکتار بارور و۱۷۵ هکتار غیر بارور است.
مدیر جهاد کشاورزی نهبندان با بیان این نکته که با توجه شرایط اقلیمی شهرستان و سازگار بودن محصول زیتون با شرایط آب و هوای چند سالی است که توسعه باغات زیتون شدت گرفته، اظهار کرد: شهرستان نهبندان مقام اول محصول زیتون را در استان دارا است.
حیدرپور با بیان اینکه متأسفانه با توجه به خشکسالی و افزایش بی سابقه درجه حرارت و کاهش رطوبت باعث شده که کاهش عملکرد را داشته باشیم، بیان‌کرد: میزان تولیدی زیتون ۸۰ تن از سطح باغات شهرستان است.
وی گفت: در حوزه فرآوری در شهرستان دو کارگاه روغن کشی با ظرفیت استحصال روغن ۶۰۰ کیلو در ساعت وجود دارد.
ارقام مختلف زیتون در نهبندان
مدیر جهاد کشاورزی نهبندان با اشاره به اینکه ارقام عمده کاشت زیتون در نهبندان زرد روغنی، کرونایکی، آربیکن، میشن، کنسروالیا است، اظهار کرد: مناطق کاشت زیتون در نهبندان نیز چاهداشی، حیدر آباد، شوسف است.
حیدرپور یادآور شد: محصول تولیدی به بازار داخلی شهرستان مرکز استان و استان‌های همجوار صادر می‌شود.
به نظر می‌رسد یکی از خلاء‌های موجود در حوزه پرورش زیتون شهرستان نهبندان بحث برند سازی برای روغن استحصال شده از آن و همچنین فرآوری این محصول برای تولید زیتون شور و زیتون پرورده است.
چرا که در این صورت هم سود بیشتری نصیب کشاورزان نهبندانی می‌شود و هم فرصت‌های اشتغال‌زایی بیشتری در شهرستان نهبندان به وجود می‌آید که البته این مهم نیازمند جذب سرمایه‌گذار علاقمند در این حوزه است.
امید است که هر سال در فصل باردهی محصول، کشاورزان نتیجه مطلوب‌تری از دسترنج خود به دست بیاورند و سود بیشتری نصیب آنان شود.
